Het Nature-project ‘Natuurbeleving van mensen met dementie’ is een van de projecten die door de Nature For Health gefinancierd werd. In dit project werd onderzoek gedaan naar natuurbeleving van mensen met dementie met als doel gepersonaliseerde natuurinterventies te ontwikkelen. Het onderzoek werd uitgevoerd door het Radboudumc in Nijmegen en het VUmc in Amsterdam. In het kader van dit onderzoek vonden er in augustus en september 2014 op verschillende plekken in Nederland zes focusgroepen (groepsdiscussies) plaats met mensen met dementie. In deze focusgroepen werd gevraagd naar de interesses van deelnemers met betrekking tot de natuur. Hierbij kwam onder andere aan bod welke activiteiten de deelnemers vroeger in de natuur deden, welke activiteiten zij graag zouden willen doen en welke betekenis natuur voor hen heeft.

Omdat dit groepsdiscussies met mensen met dementie betrof, hebben we vooraf een aantal aanpassingen gedaan in de methodiek om de deelnemers zoveel mogelijk op hun gemak te stellen en aan het woord te laten. Zo hebben we een kleinere groepsgrootte (4-6 personen) gekozen dan normaal gesproken het geval is bij focusgroepen. Mensen met dementie hebben soms meer tijd nodig om hun verhaal te doen, op deze manier kwam iedereen aan bod. Daarnaast hebben we ervoor gezorgd dat er iemand aanwezig was van de instelling waar we hen bezochten, om hen een meer vertrouwd gevoel te geven.

Onder het genot van koffie en chocolaatjes kreeg iedereen de gelegenheid zich voor te stellen. Daarna zijn we overgegaan op het eigenlijke onderwerp van de focusgroep. De deelnemers gingen enthousiast in op de vragen van de begeleider en gingen ook onderling in gesprek. Ons viel op dat de groepen over het algemeen verschillende activiteiten noemden die zij graag deden en doen in de natuur. Zo waren en zijn de stadsparken bij de deelnemers uit de Randstad erg populair, terwijl de parken minder genoemd werden bij de groepen uit Gelderland en Noord-Brabant. Wat ons ook opviel was dat de deelnemers moeite hadden om aan te geven welke activiteiten zij graag zouden willen doen. Open vragen als deze bleken soms lastig te beantwoorden.

Vanwege deze eerste bevindingen hebben wij dan ook besloten om in de volgende focusgroepen een aantal dingen anders aan te pakken. We hebben de deelnemers meer gesloten vragen voorgelegd door af en toe voorbeelden te noemen, waardoor het makkelijker werd om antwoord te geven. Ook hebben we na de eerste focusgroep besloten om de voorstelronde over te slaan, omdat we merkten dat dit te veel afleidde van het onderwerp van de focusgroep.

De deelnemers waren achteraf enthousiast over het meedoen aan de focusgroepen en gaven aan het gezellig te vinden. Uit de focusgroepen is veel informatie naar voren gekomen. Wij gaan hiermee aan de slag om nieuwe, gepersonaliseerde natuurinterventies te ontwikkelen voor mensen met dementie.

Iris Hendriks, Deliane van Vliet, Debby Gerritsen en Rose-Marie Dröes, onderzoekers VU Medisch Centrum en Radboudumc